EL ATMANIN ÖNLENMESİ DAVASINDA GÖREVLİ MAHKEME SORUNUNA DAİR

YARGITAY 8. HUKUK DAİRESİ

 Esas Numarası: 2016/1838

Karar Numarası: 2016/2475

Karar Tarihi: 16.02.2016

Zilyetliğe Dayalı El Atmanın Önlenmesi Niteliğinde Olduğu - Asliye Mahkemelerinin Görevli Olması Gereği

MEN'İ MÜDAHALE ve YIKIM Kadastro Çalışmaları Sırasında Yol Olarak Tespit Dışı Bırakılan Yere Yönelik El Atmanın Önlenmesi - Devlet'in Tasarrufu Altındaki Yerlerin Kazandırıcı Zamanaşımı ve Zilyetlik Yolu İle Edinilmesi - Özel Mülkiyet Şeklinde de Tapuya Tescilinin Mümkün Olmaması

Özeti: Mahkemece, davanın zilyetliğe dayalı el atmanın önlenmesi niteliğinde olduğu ve görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olduğu görüşünden hareketle dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmiş ise de, verilen karar usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır. Yolların kamu malı olduğu açıklanmıştır. Kamu malı niteliğinde bulunan yerler Devlet'in hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olup kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yolu ile edinilmesi ve özel mülkiyet şeklinde de tapuya tescili mümkün bulunmamaktadır. Davalı tarafından ev yapılan yer yol niteliğinde olduğuna göre, davacının mülkiyet hakkına dayandığının kabulü gerekir. O halde; Asliye Hukuk Mahkemesi'nce taraf delilleri toplanarak elde edilecek sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde görevsizlik kararı verilmiş olması doğru görülmemiştir.

Hazine ile ... aralarındaki men'i müdahale ve yıkım davasının görev yönünden reddine dair ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen ... gün ve ... sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı ... vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü:

KARAR

Davacı ... vekili, Devlet'in hüküm ve tasarrufu altındaki yol boşluğuna ev yapmak suretiyle müdahale ettiğini ileri sürerek, el atmanın önlenmesine, söz konusu evin yıkılmasına karar verilmesini istemiştir. Davalı ..., davanın reddine karar verilmesini savunmuştur. Mahkemece, dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı ... vekili tarafından temyiz edilmiştir. Maddî olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hâkime aittir(6100 sayılı HMK 33 m). İddianın ileri sürülüş şekline göre dava; kadastro çalışmaları sırasında yol olarak tespit dışı bırakılan yere yönelik el atmanın önlenmesi isteğine ilişkindir. Mahkemece, davanın zilyetliğe dayalı el atmanın önlenmesi niteliğinde olduğu ve görevli mahkemenin Sulh Hukuk Mahkemesi olduğu görüşünden hareketle dava dilekçesinin görev yönünden reddine karar verilmiş ise de, verilen karar usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır. TMK'nun 715. maddesinde yolların kamu malı olduğu açıklanmıştır. Kamu malı niteliğinde bulunan yerler Devlet'in hüküm ve tasarrufu altındaki yerlerden olup kazandırıcı zamanaşımı ve zilyetlik yolu ile edinilmesi ve özel mülkiyet şeklinde de tapuya tescili mümkün bulunmamaktadır. Davalı tarafından ev yapılan yer yol niteliğinde olduğuna göre, davacı ...nin mülkiyet hakkına dayandığının kabulü gerekir. O halde; Asliye Hukuk Mahkemesi'nce taraf delilleri toplanarak elde edilecek sonuç çerçevesinde bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde görevsizlik kararı verilmiş olması doğru görülmemiştir.

SONUÇ: Yukarıda yazılı nedenlerle; davacı Hazine vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün 6100 sayılı HMK'nun Geçici 3.maddesi yollamasıyla 1086 sayılı HUMK'nun 428. maddesi uyarınca BOZULMASINA, HUMK'nun 440/III-1, 2, 3 ve 4. bentleri gereğince ilama karşı karar düzeltme yolu kapalı bulunduğuna, 16.02.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.